یکی از مباحث مهم در زمینه آموزش نقاشی، اموزش نقاشی رنگ روغن است. در این مقاله می خواهیم تا در مورد مباحث بسیاری از آموزش نقاشی رنگ روغن با شما صحبت کنیم. برخی از این موارد عبارتند از: روش کار با رنگ روغن، جذب روغن،نکات اساسی در آموزش،کاربرد روغن و … .  با ما همراه باشید.

درباره رنگ روغن

رنگ روغن در اثر ساییدن رنگریزه ها داخل روغن های خشک شونده و (یا نیمه خشک ) مثل گردو، خشخاش، روغن های برزک درست می شود. این رنگیزه های که در روغن ساییده می شوند،  طنین و رنگ خاصی را به ما می دهند ، و توسط روش های مختلفی هم چون (اسلوب پشت نما و پوشان ،خیس روی خیس و لایه به لایه ) مورد استفاده قرار می گیرد.

سابقه در بحث آموزش نقاشی رنگ روغن

بیش از پنج قرن کاربرد رنگ روغن در اروپا متداول شده است . البته اکثر تاریخ نویسان کشف اسلوب رنگ روغن را به برادران وان ایک  (Van Eyck) نسبت می دهند ، اما احتمال می دهند که استفاده از رنگ روغن به زمان های قبل تر بر می گردد. بعضی از مورخان هم ابداع رنگ روغن را به روبر کاپمن یا استاد فلمال فلاندری نسبت می دهند.

بیشتر تاریخ نویسان اسلوب رنگ روغن را به برادران وان ایک نسبت می دهند .اما استفاده از ان به زمان قبل تر می رسد .یک رساله خطی قرون وسطایی طرز تهیه روغن خشک شونده وروش سایین ان در رنگریزه را شرح داده است.اما از قرن شانزدهم رنگ روغن برای نقاشی روی بوم در سراسر ایتالیا ودیگر نقاط اروپا پذیرفته شد.

روش کار با رنگ روغن

اگر اصول آبرنگ وارونه شود اصول رنگ روغن به دست می آید.  این را‌ می توانیم به وضوح در تکنیک های نقاشی های موسوم به فضای باز مشاهده کرد. این نوع نقاشی آلاپریما گفته می‌شود که بدون استفاده از زیر رنگ و یا گلیز انجام می شود که نقاش در یک جلسه آن را به‌ اتمام می رساند.

رنگ روغن های لوله ای ساخت کارخانه ها مناسب این تکنیک هست .باید به جرات گفت که نقاشی در فضای باز و نقاشی امپرسیونیستی بدون تولید رنگ های لوله ای غیر ممکن می شد .

01

شیوه ی کار برای هر نوآموزی به قدری ساده هست که فقط با اندکی آشنایی‌ می تواند از انجام این تکنیک برآید .لازم نیست وقت خود را صرف دستور العمل های طولانی کنید ، می توانید به این گونه تجربه کنید :

یک مقوای نقاشی که زمینه ای نیمه گچی دارد ، میتوانید روی مقوا روغن بذر هم استفاده کنید.چند قلموی زبر تخت در اندازه های ۹،۷،۴،۳،۲ و مقداری رنگ بخرید.اگر فقط یه تخته رنگ دارید یک کاردک برای تمیز کردن بقایای رنگ هایتان نیاز دارد .

مراحل اولیه در آموزش نقاشی رنگ روغن

در صورت نداشتن کاردک با چاقو آشپزخانه هم می توانید این کار را انجام دهید.  هم چنین مقدار زیادی پارچه های کهنه برای تمیز کردن قلم موها و کاردک حتما دم دستان داشته باشید.

به این نکته توجه داشته باشید که چون قوانین رنگ روغن برعکس آبرنگ می باشد ، زمینه آن باید رنگی باشد .

هر نوع رنگ خفه ای که با رنگ بندی شما همخوانی داشته باشد را می توانید انتخاب نمایید. مناسب ترین آن ها رنگی سایه وار است ولی برای گلیزکاری از رنگ مکمل استفاده کنید .

در بحث آموزش نقاشی رنگ روغن آمده است که برای شروع کار بهتر است که اول زیر رنگ بزنید و حداقل باید یک‌ روز برای خشک شدن آن صبر کنید . زیر رنگ‌های چسبی یک الی دو ساعت یا‌ بیشتر برای خشک شدن به زمان نیاز دارد مگر اینکه در گرما یا جلو آفتاب قرار دهید.

02

زمانیکه آموزش نقاشی رنگ روغن داده می شود، گفته می شود که نقاشی رنگ روغن را باید ایستاده انجام داد وسطح بوم باید تقریبا به حالت عمود قرار گیرد. این کار به نقاش اجازه می‌دهد که آزادی حرکت داشته باشد و عادتی در او ایجاد می شود که گاهگاهی چند قدم از کار فاصله گرفته و نتیجه آن را بررسی کند . به‌همین‌ دلیل سه پایه مورد نیازتان هست.

در آموزش نقاشی رنگ روغن ،برای شروع کار ابتدا طرح را روی بوم پیاده کنید .اگر هنوز مطمئن نیستید از پاستل یا گچ قرمز ، با توجه به همخوانی داشتن هر کدام با کارتان، یکی را انتخاب کنید.

در آموزش نقاشی رنگ روغن اینگونه گفته می شود که قاعدۀ کار این است که ابتدا طرح را با خطی کمرنگ کشیده و خطوط اشتباه را با پارچه پاک کنیم و خطوط پررنگ گچ رانیز کمرنگ کنیم .در ابتدا نیاز به کشیدن طرح با جزئیات کامل نیست. هدف از طراحی روی بوم تقسیم بندی سطح بوم و استقرار کمپوزیسیون می باشد پس طراحی خیلی دقیق ضرورتی ندارد، چون اینک باید نقاشی کنید و در نقاشی رنگ نیز مانند فرم عامل مهمی می باشد.

مراحل بعدی در آموزش نقاشی رنگ روغن

در هر صورت تمام جزئیات طرح زیر رنگ پنهان می‌شود. برای کار روی تابلو‌ بزرگ تهیه یک کمپوزیسیون رنگی بخشی از مقدمات کار است. سپس رنگ ها را انتخاب کرده و مقداری از هریک، به اندازه لازم و نه خیلی زیاد، روی تخته رنگتان بگذارید .دقت داشته باشید همه رنگ ها نباید درخشان باشند .

ابتدا رنگ های  تیره باید حاکم باشند ؛ چون حالت خنثی و پوششی دارند و سطح وسیعی از کار را می پوشانند .

اگر مجبور بودید سطح وسیعی از کار را با زرد کادمیوم پوشش دهید زیر آن را با زرد اُکر متوسط رنگ آمیزی کنید.  نوع رنگ گذاری به سلیقه شخصی و نحوه نقاشی و همچنین تمرین بستگی دارد .پس می توانید رنگ رقیق و شفاف استفاده کنید که در پایان کار به صورت نیم سایه خود را نشان می دهد .

هم چنین میتوانید رنگ رقیق نشده و سفت را به صورت لکه های جدا با قلم موی خشک روی بوم مالید. در این مرحله شروع به حجم پردازی فرم‌ می کنید، چون شما هم‌ دوست دارید همانند  رامبراند یه نقاشی باشید نه رنگ‌ پرداز .

براساس أصول گفته شده در آموزش نقاشی رنگ روغن ، رنگ پردازی فقط یک دفعه ، موقع رنگ‌کردن زمینه انجام داده می شود ، در مرحله ی اول شما پوشش را با رنگ سایه ها و سایر سطوح تیره گشیده می شود  سپس با رنگ هایی که با سفید روشن شده اند فرم یا رنگ مورد نیاز تابلو را نشان می دهیم.

نکته های مهم و اساسی

استفاده از رنگ روغن به حالت لایه های غلیظ و ضخیم و هم چنین لعابرنگ نازک و شفاف می باشد. برعکس نقاشی های با گواش یا اکرولیک – در نقاشی رنگ روغن رنگ ها در حالت خیس و خشک.، شکلی مشابه دارند.

زمانی در رنگ روغن نتیجه ی عالی حاصل می شود که از رنگیزه ی خالصِ خوب ساییده شده در روغن استفاده گردد  و اگر لازم باشد با حلّالی مثل تربانتین رقیق گردید ه و بر روی لایه رنگی که کاملاً خشک یا خیس است، استفاده شود.

نباید چنین فکر کرد که یک نقاشی رنگ روغن ماندگاری بیشتری نسبت به آبرنگ.، تمپرا یا آکریلیک دارد . در اصل اگر نقاش کار درست را انجام ندهد برایش مشکل ایجاد می گردد.

سایر نکات اساسی در آموزش نقاشی رنگ روغن

برخی نکات اساسی در آموزش نقاشی رنگ روغن در زیر آمده است:

  • رنگ روغن هم به صورت لعابرنگ نازک و شفاف ، هم به صورت لایه های ضخیم و غلیظ مورد استفاده می باشد .
  • نقاشی‌ رنگ روغن بر خلاف نقاشی با گواش یا اکریلیک رنگ هایی که استفاده می شود در حالت خیس و خشک ، شکلی یکسان دارند. ونیجه انتهایی ان یکسان است.
  • اگر از رنگیزه ی خالصِ خوب ساییده شده در روغن استفاده شود و اگر لازم بود با حلّالی چون تربانتین رقیق شود و بر روی لایه رنگ خیس یا کاملا خشک‌ استفاده‌ شود نتیجه مطلوب نقاشی رنگ روغن را به ما می دهد.

03

به‌ نکته های زیر که در در بحث آموزش نقاشی رنگ روغن آمده است توجه کنید :

  • گذاشتن لایه رنگِ غیر چرب بر روی لایه های روغنی احتمالا سبب ترک برداشتن پوسته ی رنگماده می شود.
  • رنگیزه ای که زیاد از حد با روغن مخلوط شده باشد، چروک می خورد و به رنگ زرد در می آید.
  • اگر کمتر از مقدار لازم رنگیزه ما رنگ روغن داشته باشد، رنگماده ای خشک و سست بوجود می آید که روی بوم حالتی پوسته پوسته را پدید می آورد .
  • پوشاندن رنگی که خیلی جاذب روغن می باشد با رنگی که مقدار کمی روغن به خود می گیرد ، ممکن است باعث ترک خوردن لایه رویی کار شود .
  • از رنگ های که زود خشک می شوند و دارای روغن زیاد ( مانند انواع آمبر و سیه نا ، و آبی های کبالت ) هستند نباید در زیر رنگ هایی که حدودا روغن کمتری دارند استفاده کرد، در صورتی که با لایه‌ ی نازک و یا‌ترکیب شده با سفید به کار روند .
  • قرار دادن لایه ی رنگی که چرب نیست بر روی لایه های روغنی سبب ترک خوردن پوسته ی رنگماده می گردد.
  • رنگیزه ای که بیش از حد با روغن ترکیب شده باشد ، چروک پیدا می کند و گرایش به زردی پیدا می کند . اگر در رنگیزه کمتر از مقدار مورد نیاز روغن استفاده شود، سبب ایجاد رنگماده ای خشک و سست می گردد که روی  بوم پوسته پوسته میگردد.
  • اگر رنگی را که بسیار به خود روغن جذب می کند با رنگی که کم روغن جذب می کند ، پوشانده شود ، سبب ترک خوردن لایه رویی می گردد.
  • از رنگ هایی که سریع خشک می گردند و دارای روغن زیاد (مثل انواع آمبر و سیه نا، و آبی های کُبالت ) هستند، در زیرِ رنگ هایی که دارای روغن کم می باشند نباید استفاده گردد، در صورتیکه که به صورت لایه ی نازک باشد و یا اینکه با سفید مخلوط شده باشد می‌تواند مورد استفاده قرارگیرد.

جذب روغن در آموزش نقاشی رنگ روغن

در بحث آموزش نقاشی رنگ روغن آمده است که از جمله نکته های مهم در ساخت رنگ روغن درست کردن قوام و غلظت مناسب است .برای هر رنگیزه باید مقدار مشخصی روغن استفاده کرد تا قوام و غلظت مناسب به دست بیآید. به عنوان مثال ، آلیزارین تقریباً دو برابر رنگیزه ی سفید سرب نیاز به روغن دارد.

بنابراین اگر رنگی گرفتید که به مقدار لازم روغن نداشت ودر هنگام کار برای شما مشکل بود باید رنگ را با روغن بذرک ترکیب کنید تا سریعتر وراحت تر روی زمینه حرکت کند و در برخی موارد هنگام خالی کردن رنگ مقدار روغن رنگ زیاد هست که باید از رنگ جدا کنید تا پوشش لازم را به شما بدهد.

کاربرد روغن ها

در بحث آموزش نقاشی رنگ روغن مهم است که بدانیم، بسیاری از کارشناسان روغن برزکِ فشردۀ سرد را برای  مخلوط کردن با رنگریزه پیشنهاد می دهند. زیرا این روغن ها بیشترین امکان خیس و پراکنده شدن رنگیزه را ایجاد می نماید ‌.

از روغن خشخاش که دیر خشک می شود ، می توان برای مخلوط کردن با رنگیزه های زود خشک شونده استفاده کرد . ولی چون این روغن بدون رنگ است بویژه در رنگ های سفید کاربرد دارد .

روغن خشخاش برای نقاشی های یکباره که در آنها نیازی به زیررنگ گذاری نیست توصیه می شود و نیز برای اسلوب خیس روی خیس مناسب است .

از روغن گردو هم می توان به جای روغن برزَک استفاده کرد ، ولی طراوات اش را خیلی زود از دست می دهد .

بستر های و زمینه های مناسب برای آموزش رنگ روغن

در بحث آموزش نقاشی رنگ روغن گفته می شود که یکی از زمینه های مناسب بوم پارچه ای است که رایج ترین بستر برای نقاشی روغنی است ،البته بهترین پارچه برای کار کتان است که بعد از زدن جسو و کشیدن برروی چهار چوب برای کار بارنگ روغن اماده می شود.

البته بوم های اماده در بازار موجود است وخود شما هم می توانید با آموزش درست کنید.یکی دیگر از زمینه ها مقواهای مخصوص رنگ روغن است که در برندهای مختلف در بازار موجود است . درضمن بستر های سخت مانند تخته های چوبی ، پایه ای بادوام تر از پارچه های نرم و منعطف به ما می دهند.

کاربرد زمینه جسّو در آموزش رنگ روغن

وقتی در مورد آموزش نقاشی رنگ روغن صحبت می کنیم باید بدانیم که از زمان های قدیم ، استفاده از زمینه جسو در بستر های چوبی برای نقاشی رنگ روغنی و تمپرا متداول بوده است.

جسو از مخلوط گِل سفید و چسب سریشمی به دست می‌آید؛ نرم است و سفیدی درخشان دارد . وقتی در زمینه به کار می رود ، قبل از رنگ گذاری باید روی آن را با یک لایه ی عایق پوشاند ؛ مقدار بسیاری از روغن رنگماده را جذب می کند و در نتیجه ، رنگماده خشک و سست می شود .

 ساده ترین روش برای اجتناب از جذب رنگ روغن استفاده از چسب سر یشمی است . معمولا ، چسب سریشمی را با آب رقیق  میکنیم و در لایه ای نازک بر روی زمینه ی  جسو می مالند .

این لایه چسب به خوبی مانع نفوذ روغن به زمینه می شود . شِلاک و یا دامار را نیز برای عایق کردن زمینه به کار برده شود . واسطه ی آکریلی براق هم ماده ای مناسب برای این منظور است ، ولی باید کاملا با آب رقیق شود تا قشر صیقلی و براق بر روی جسو ایجاد نکند.

موارد استفاده از زمینه جسّو

با مقداری تغییر در زمینه جسو  می‌توان بافت های گوناگون را پدید آورد:

  • مقداری ماسه ی خوب شسته شده اگر با جسو مخلوط گردد و سپس با قلموی پهن بر روی بستر چوبی مالیده شود ، زمینه ی سفید بافتدار زبر و ضخیم را به وجود می آورد.رنگ روغن در این زمینه بسیار بیشتر از سطح صاف جلوه دارد.
  • نقش هایی را با کاردک روی سطح جسو که غلیظ و مرطوب است بزنید . هنگامی که خشک شد، میتوان پارچه ای که به رنگ آغشته می باشد را روی آن مالید .
  • هم چنین قطره هایی از جسوی مایع را می توانید روی زمینه ی جسو بریزید و با این کار یک طرح خطی ” سفید روی سفید”  و یا سطحی که دارای بافت است روی نقاشی خلق کنید ‌ .

دقت کنید در همه ی این موارد زمینه  قبل از رنگ گذاشتن با چسب سریشمی پوشانیده شود .البته شما از روشهای مختلفی برای ایجاد تکسچر وبافت ،می توانید استفاده کنید .حتی بتونه اماده اکرولیک را میتوان برای ایجاد بافت در زمینه های رنگ روغن مورد استفاده قرار داد.

زمینه و بستر های سخت

استفاده‌ از  بوم های پارچه ای برای بستر نقاشی رنگ روغن مناسب است ، بستر های سختی همچون تخته های چوبی و آلومینیوم مجوّف ، پایه ای مستحکم تر از پارچه های نرم و منعطف را به ما می دهد.

موارد استفاده از بسترِ بدون آستر

برخی از نقاش ها به طور مستقیم روی بستر چوبیِ که آستر ندارد کار خود را انجام می دهند چون دوست دارند رنگِ اصلی چوب را در قسمت هایی از نقاشی خود نگه دارند . برای نشان دادن رنگ حقیقی رنگماده ، نیاز است که به صورت غلیظ استفاده بشود .

همینطور برای مطمئن بودن از ماندگار بودن نقاشی باید بستر توسط یک لایه ی عایق پوشیده گردد. برای این کار از چسب سریشمی، ژلاتین ، شِلاک می توان استفاده نمود.

نقش روغن ها در بحث آموزش نقاشی رنگ‌ روغن

خوب است در بحث آموزش نقاشی رنگ روغن از نقش روغن ها نیز بگوییم. از ساییدن رنگیزه ها در روغن های خشک شونده (و یا نیمه خشک شونده ) مانند روغن‌های برزَک، گردو، خشخاش و کافیشه رنگ روغن به دست می آید . روغن های ذکر شده ، نمود ویژه و خاصیت کاربردی به رنگماده القا می کند ‌.

رنگیزه های ساییده شده در روغن را میتوان با اصول زیر مورد استفاده قرار دهیم :

  • اسلوب های پشت نما (transparent) و پوشان (opaque)
  • خیس روی‌خیس (wet-into-wet)
  • لایه به‌لایه (layer by layer)

در این مقاله در مورد بسیاری از مسائل مربوط به آموزش نقاشی رنگ روغن با شما صحبت کردیم. سعی کردیم تا مقاله جامع و کاملی ارائه دهیم و بتوانیم خواننده عزیز را به درستی با این موضوعات آشنا کنیم. امیدواریم از این مقاله خوشتان آمده باشد. از همراهی شما سپاسگذاریم.